Cây xạ đen là một loại cây thuốc quý hiếm thường mọc ở vùng núi cao Tây Nguyên Việt Nam. Cây xạ đen có rất nhiều công dụng tốt cho sức khỏe như sau:
Công dụng của cây xạ đen
- Chữa các chứng bệnh về đường tiêu hóa: Cây xạ đen có tác dụng chữa các chứng đau dạ dày, viêm loét dạ dày, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, táo bón,… Do trong cây xạ đen chứa nhiều chất nhựa có tác dụng sát trùng, kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau rất tốt cho đường ruột.
- Thanh nhiệt, giải độc cơ thể: Cây xạ đen có tính mát, có khả năng thanh nhiệt, giải độc gan và thận rất hiệu quả. Từ đó giúp giảm các triệu chứng sốt cao, phù nề do nhiễm độc.
- Tăng cường sức đề kháng: Cây xạ đen chứa nhiều vitamin, khoáng chất, giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể, phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm.
- Điều trị bệnh sốt rét: Trong cây xạ đen chứa các hợp chất có tác dụng diệt khuẩn plasmodium gây bệnh sốt rét. Do đó, cây xạ đen được dùng làm thuốc điều trị bệnh sốt rét rất hiệu quả.
- Chữa các vết thương, bỏng: Nhựa cây xạ đen có tính sát trùng, làm lành vết thương nhanh chóng. Đắp nhựa cây xạ đen lên vết bỏng hoặc vết thương sẽ giúp vết thương mau lành, không bị nhiễm trùng.
Cách dùng cây xạ đen
Có nhiều cách để sử dụng cây xạ đen sao cho phát huy hết công dụng của nó. Một số cách dùng phổ biến như sau:
- Dùng tươi: Dùng trực tiếp phần thân, lá, vỏ cây tươi để sắc uống hoặc giã nát đắp lên vết thương. Cách dùng này giữ được hàm lượng dược chất cao nhất.
- Sắc thuốc: Sắc lấy nước uống hàng ngày để chữa các bệnh về đường tiêu hóa, thanh nhiệt, tăng cường sức đề kháng. Liều dùng 15-30g cây khô/ngày, sắc uống 2 lần sau bữa ăn.
- Ngâm rượu: Ngâm rượu với cây xạ đen khô để uống hoặc đắp vết thương, vết bỏng. Ngâm khoảng 7-10 ngày thì dùng được. Mỗi ngày uống 30ml, chia 3 lần trước bữa ăn.
- Bột cây xạ đen: Sấy khô, sao vàng, tán thành bột mịn để uống. Liều dùng 3-5g/lần, ngày 2 lần sau ăn. Dùng đều đặn trong 4-6 tuần để điều trị bệnh.
- Cao xạ đen: Dùng cao lỏng hoặc cao khô chiết xuất từ cây xạ đen để uống hoặc bôi ngoài da. Liều dùng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Lưu ý khi dùng cây xạ đen
- Không dùng quá liều hoặc dùng lâu dài cây xạ đen vì có thể gây độc cho gan.
- Phụ nữ có thai và cho con bú không nên dùng cây xạ đen để phòng gây độc cho thai nhi.
- Người bị suy gan, suy thận cần thận trọng khi dùng và tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Không dùng cây xạ đen cho trẻ em dưới 12 tuổi.
- Đối với trẻ em, chỉ nên dùng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ, với liều lượng thấp.
- Ngừng dùng cây xạ đen nếu thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường như buồn nôn, nôn, nhức đầu, chóng mặt.
Một số cách bảo quản cây xạ đen
- Bảo quản cây tươi trong ngăn mát tủ lạnh, có thể dùng trong vòng 1 tuần.
- Phơi khô cây dưới bóng râm, thông thoáng để dùng dần.
- Cây khô bảo quản trong hộp kín, tránh ánh nắng trực tiếp, có thể dùng được 1-2 năm.
- Bột cây xạ đen nên bảo quản trong lọ kín, để nơi khô ráo, thoáng mát.
- Cao xạ đen cần bảo quản theo đúng hướng dẫn trên bao bì sản phẩm.
So sánh cây xạ đen với một số loại thảo dược tương tự
| So sánh | Cây xạ đen | Cây thiên môn | Cây hoàng bá |
| – | – | – | – |
| Công dụng | – Chữa đau dạ dày – Thanh nhiệt – Chữa sốt rét | – Khu trừ ẩm mốc – Giảm đau | – Giảm cholesterol – Giảm cân |
| Cách dùng | – Sắc nước uống – Ngâm rượu – Bột uống | – Sắc thuốc uống – Xông hơi | – Viên uống – Pha trà uống |
| Ưu điểm | – Dược chất cao – Dễ sử dụng | – Hương thơm dễ chịu – An toàn | – Hiệu quả nhanh – Dễ dùng |
| Nhược điểm | – Hiếm, khó tìm | – Không dùng được lâu dài | – Giá thành cao hơn |
Nhìn chung, cây xạ đen có nhiều công dụng tuyệt vời, đặc biệt trong điều trị bệnh lý về đường tiêu hóa, sốt rét. Tuy nhiên, do cây xạ đen quý hiếm nên giá thành sẽ cao và khó tìm mua hơn so với các loại thảo dược khác.
5 câu hỏi thường gặp về cây xạ đen
- Tại sao cây xạ đen lại quý hiếm?
- Cây xạ đen chỉ mọc ở vùng cao Tây Nguyên, không trồng được ở vùng đất thấp. Do đó, nguồn cung khan hiếm, khó đáp ứng nhu cầu sử dụng.
- Có thể dùng cây xạ đen cho trẻ em được không?
- Cây xạ đen không được khuyến cáo sử dụng cho trẻ nhỏ dưới 12 tuổi. Chỉ cho trẻ dùng khi có sự hướng dẫn của bác sĩ với liều lượng phù hợp.
- Cây xạ đen có gây nghiện không?
- Cây xạ đen không gây nghiện. Tuy nhiên, việc lạm dụng quá liều hoặc dùng trong thời gian dài có thể gây độc cho gan.
- Để phân biệt cây xạ đen thật giả thì cần chú ý những điểm nào?
- Cần chú ý hình dáng, màu sắc vỏ thân, mùi đặc trưng, vị đắng chát của cây. Ngoài ra, nên mua từ những địa chỉ uy tín, có giấy phép lưu hành rõ ràng.
- Có thể pha chế cây xạ đen thành mỹ phẩm được không?
- Có thể dùng dầu thu được từ quả, hạt, lá cây xạ đen để pha chế mỹ phẩm. Tuy nhiên, cần thử nghiệm độ an toàn trước khi sử dụng.
Kết luận
Cây xạ đen thực sự là một loại cây quý hiếm với nhiều công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe con người. Từ điều trị bệnh lý đường tiêu hóa, sốt rét cho đến việc nâng cao sức đề kháng và làm lành vết thương, cây xạ đen đều phát huy tác dụng rất tốt. Tuy nhiên, cần tuân thủ liều lượng và cách sử dụng đúng cách để đảm bảo an toàn, tránh tác dụng phụ không mong muốn. Hy vọng với những thông tin trên đây sẽ giúp mọi người hiểu hơn về giá trị và cách dùng cây xạ đen để phát huy hiệu quả tốt nhất.